ΠΡΟΘΥΜΟΣ ΝΑ ΔΙΑΛΥΘΕΙ Η ΧΩΡΑ ΑΡΚΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ

 

Του Μανώλη Κοττάκη 

Το θέμα του εκλογικού νόμου δεν έχει κλείσει. Παραμένει ανοικτό. Και όσο οι πραγματικές δημοσκοπήσεις δείχνουν τη Νέα Δημοκρατία να ξεπερνά με δυσκολία το όριο του 25% από το οποίο ξεκινά η παροχή του μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, κλιμακωτά, τόσο θα πυκνώνει η συζήτηση στο εσωτερικό της κυβερνώσας παράταξης για την αλλαγή του.

Κι άλλο τόσο θα αυξάνεται ο προβληματισμός του πρωθυπουργού, ο οποίος, αν συνεχιστεί αυτή η τάση, θα κινδυνεύσει να βρεθεί στο τραπέζι των διερευνητικών εκλογών για συγκρότηση κυβέρνησης μετά τις πρώτες κάλπες με 80 έως 90 έδρες στη διάθεσή του από τις 157 που διαθέτει σήμερα. Η τελευταία δημοσκόπηση της MRB έδειξε ότι μόνο το 26,5% των Ελλήνων επιθυμεί τρίτη θητεία Μητσοτάκη, το 70% όχι. Και αν αυτή η τάση μονιμοποιηθεί, οι αποσκιρτήσεις βουλευτών της Ν.Δ. προς ψηφοδέλτια άλλων κομμάτων που θα τους δίδουν καλύτερες πιθανότητες επανεκλογής θα πρέπει να θεωρείται βεβαία. 

Η συζήτηση αυτή έχει όμως δύο προβλήματα: Το πρώτο είναι ότι ουδέποτε κεντροδεξιά παράταξη στην ιστορία της άλλαξε τους κανόνες της δημοκρατίας την τελευταία στιγμή. Ειδικώς μεταπολιτευτικά.

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης άλλαξε τον εκλογικό νόμο του 1990 επί υπουργίας Σωτήρη Κούβελα στην αρχή της θητείας του και, παρά το γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις ανέτρεψαν την πρωτοπορία του και οδηγήθηκε σε εκλογές ως δεύτερο κόμμα, δεν διανοήθηκε να προχωρήσει σε αλλαγή του. Με τον νόμο που ψήφισε, με τον ίδιο αυτόν νόμο έχασε.

Σε αντίθεση με το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, το οποίο το 1989, βλέποντας την ήττα να έρχεται, ψήφισε την τελευταία στιγμή τον εκλογικό νόμο Κουτσόγιωργα (συν ένα, σκληρή απλή αναλογική) που οδήγησε τη χώρα σε τρεις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις μέχρι να αποκτήσει πλειοψηφία μίας έδρας η Νέα Δημοκρατία του 47%. Είχε κάθε λόγο ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης να κάνει κάτι ανάλογο στον Παπανδρέου το 1993 και να του ανταποδώσει τα ίσα, αλλά ως πολιτικός αρχών που ήταν δεν το έπραξε.

Το ίδιο συνέβη και το 2007 επί πρωθυπουργίας Κώστα Καραμανλή. Ο τότε πρωθυπουργός τροποποίησε τον εκλογικό νόμο στην αρχή της δεύτερης θητείας του, αναθέτοντας στον τότε υπουργό Εσωτερικών Προκόπη Παυλόπουλο τη σύνταξη και ψήφισή του.

Κύριο χαρακτηριστικό εκείνου του εκλογικού νόμου ήταν η αύξηση του μπόνους των εδρών από τις 40 έδρες που προέβλεπε ο νόμος Σκανδαλίδη στις 50 έδρες. Όταν δύο χρόνια μετά η Νέα Δημοκρατία έχασε την πρωτοπορία στις δημοσκοπήσεις, ο πρώην πρωθυπουργός δεν διανοήθηκε να αλλάξει τον εκλογικό νόμο. Μακριά και από αυτόν τέτοιου είδους παιχνίδια. 

Το δεύτερο πρόβλημα που έχει σήμερα η Νέα Δημοκρατία είναι ότι το πολιτικό σκηνικό είναι κινούμενη άμμος και ότι οι εκλογές δεν είναι μαθηματικά. Η ακρίβεια, η διαφθορά, οι υποχωρήσεις στα εθνικά θέματα, η εγκατάλειψη της υπαίθρου και η απόσυρση του κράτους από αυτήν πλήττουν το ηθικό της παράταξης και οδηγούν τα ποσοστά της σε φθίνουσα πορεία.

Ακόμα λοιπόν και η τροποποίηση του εκλογικού νόμου μπορεί να αποδειχθεί λάθος υπολογισμός υπό την έννοια ότι θα προσφέρει πάρα πολύ λίγα σε σύγκριση με τα προσδοκώμενα στη νέα κατάσταση. Ειδικώς αν εκληφθεί ως πολιτική ατιμία δημοκρατικής κυβέρνησης που διολισθαίνει σε καθεστώς. 

Οι ιδέες που συζητώνται εσωτερικά είναι η επαναφορά του νόμου Παυλόπουλου ώστε ανεξαρτήτως ποσοστού του πρώτου κόμματος η Ν.Δ. να κερδίσει 50 έδρες απευθείας από την πρώτη ψήφο και να ηρεμήσει την Κοινοβουλευτική Ομάδα της. Θα λάβει έτσι το μπόνους ακόμα κι αν το ποσοστό της κινηθεί κάτω από 25%. 

Η παραλλαγή για να μη φανεί ότι αντιγράφει τον νόμο Παυλόπουλου, το πρόσωπο του οποίου δεν συμπαθεί ιδιαιτέρως ο πρωθυπουργός, είναι να νομοθετηθεί το μπόνους των 50 εδρών με βάση τη διαφορά μεταξύ πρώτου και δεύτερου κόμματος. Ούτως ώστε, αν παραμείνουν αυτές οι διψήφιες διαφορές σε συνθήκες κατακερματισμού, και το μπόνους να πάρει η Ν.Δ., αλλά και να μην έχει να… ντρέπεται ότι θέτει σε ισχύ ξανά τον νόμο Παυλόπουλου.

Το πιθανότερο είναι ότι θα επιχειρήσει να επιλέξει την καινούργια εκδοχή, τη δεύτερη. Και τούτο διότι η αρθρογραφία φιλικών της προσώπων αυτό το διάστημα για τη στρατηγική της δεύτερης κάλπης, για την οποία οι αναγνώστες μας είναι ενήμεροι εδώ και πάρα πολύ καιρό, εστιάζει στην αδυναμία συνεννόησης μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τη συγκρότηση κυβέρνησης.

Άρα με αυτή τη λογική νομιμοποιείται η αλλαγή της τελευταίας στιγμής επειδή θα τιναχτεί στον αέρα η χώρα, καθώς πολλά κόμματα του 10% έως 15% δεν θα μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους.

Η λύση θα είναι κυβέρνηση με επικεφαλής το κόμμα που έχει πάρει λίγο παραπάνω… από 25 %. Κάτι τέτοιο, βεβαίως, θα οδηγούσε σε συνθήκες πολιτικής ανωμαλίας και, βεβαίως, σε έκθεση της χώρας στο εξωτερικό και στους αγαπημένους της επενδυτές. Κυβέρνηση μειοψηφίας με επιχείρημα τη σταθερότητα; Αλλά αυτά τα μυαλά υπάρχουν αυτή τη στιγμή στο Μαξίμου.

Είναι, βεβαίως, γνωστό τι συμβαίνει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες όταν υπάρχουν αντίστοιχα προβλήματα. Δείτε την Ιταλία. Κυβέρνηση συνεργασίας. Δείτε το Βέλγιο. Κυβέρνηση συνεργασίας. Δείτε την Ολλανδία. Κυβέρνηση συνεργασίας. Δείτε και τη Γερμανία.

Η μόνη ανορθογραφία είναι η Βρετανία των Εργατικών με τα γνωστά αποτελέσματα. Ήδη έχουν πάρει κεφάλι στις δημοσκοπήσεις οι ευρωσκεπτικιστές του Φάρατζ που κατεδαφίζουν τους ιστορικούς Τόρις.

Αυτή είναι όμως η κατάσταση στην πατρίδα μας. Τα υπόλοιπα προσεχώς.