ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΑΡΑΣΤΑΤΙΔΗΣ: ΤΟ ΙΔΡΥΜΑ ΩΝΑΣΗ ΔΩΡΙΖΕΙ ΚΑΙ ΑΝΑΒΑΘΜΙΖΕΙ 22 ΣΧΟΛΕΙΑ. Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΙ ΚΑΝΕΙ;

 

*Ομιλία μου στη βουλή για τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία Βρισκόμαστε σήμερα στην Ολομέλεια, για να συζητήσουμε τη Σύμβαση Δωρεάς μεταξύ του κοινωφελούς Ιδρύματος Ωνάση και του Ελληνικού δημοσίου. Το ίδρυμα Ωνάση αποφάσισε να δωρίσει το διόλου ευκαταφρόνητο ποσό των 160εκ ευρώ για τη δημιουργία 22 πρότυπων σχολείων με στόχο την αναβάθμιση της Ελληνικής εκπαίδευσης. Η σύμβαση θα έχει χρονική διάρκεια 12 έτη και ανανεώνεται με τη σύμφωνη γνώμη των συμβαλλόμενων μερών. Τα σχολεία που έχουν επιλέγει έχουν ως κριτήριο να βρίσκονται σε υποβαθμισμένες περιοχές της χώρας. Καταρχάς, είμαστε σύμφωνοι με τη δωρεά; Η πρώτη ιδεολογική διαίρεση αφορά σε αυτούς που δεν αποδέχονται καμία ιδιωτική δωρεά, θεωρώντας ότι τα πάντα οφείλει να τα καλύπτει το κράτος. Εμείς, ως ΠΑΣΟΚ, δεν έχουμε αυτή την άποψη. Επισημαίνουμε όμως ότι δεν πρέπει να διολισθήσουμε από το κοινωνικό κράτος στην κοινωνική πολιτική της φιλανθρωπίας. Για μας, η κοινωνική πολιτική είναι πριν απ’ όλα υποχρέωση του κράτους, δεν είναι δουλειά των πλουσίων. Ακόμα, σημαίνει ότι αποδεχόμαστε κάθε δωρητή; Όχι. Η απάντησή μας εξαρτάται από τις προϋποθέσεις. Για μας, σημαντική παράμετρος είναι η διασφάλιση ότι δεν θα εμπορευματοποιηθεί το δημόσιο αγαθό της Παιδείας. Δηλαδή, ο ιδιώτης δεν θα βγάλει κανένα κέρδος. Το ίδρυμα Ωνάση το διασφαλίζει αυτό, καθώς είναι ένα κοινωφελές ίδρυμα, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, με σημαντική προσφορά στη χώρα. Το ίδρυμα Ωνάση δεν θα βγάλει ούτε 1 ευρώ από αυτή τη σύμβαση. Θα βάλει μόνο. Δεύτερη σημαντική παράμετρος είναι η δωρεάν πρόσβαση του άμεσα ενδιαφερόμενου, δηλαδή του μαθητή, στο δημόσιο αγαθό της Παιδείας. Κάτι που επίσης διασφαλίζεται. Τα παιδιά θα δίνουν εξετάσεις για την είσοδό τους στα σχολεία, κάτι που δεν μπορούμε να το αρνηθούμε, καθώς προσομοιάζει με το μοντέλο που ήδη ισχύει στα υπάρχοντα πρότυπα σχολεία. Αυτή είναι το μοντέλο που επιλέγουν – σεβαστό. *** Αναβαθμίζεται όμως με αυτό τον τρόπο μία υποβαθμισμένη οικονομικά περιοχή; Η απάντηση είναι όχι. Διότι η αναβάθμιση μίας περιοχής δεν είναι ένα ανακαινισμένο κτίριο. Η κάθε περιοχή είναι οι άνθρωποι της. Αυτοί που, όπου κι αν φύγουν, πάντα με έναν τρόπο θα επιστρέφουν. Έτσι, αν το κριτήριο εισόδου είναι οι εξετάσεις, το πιθανό σενάριο είναι η ισχυρή πλειοψηφία των παιδιών να μην είναι από τη συγκεκριμένη υποβαθμισμένη περιοχή. Για παράδειγμα, στο Δήμο Μενιδίου θα φοιτούν παιδιά από όλο το λεκανοπέδιο, όπως αντίστοιχα στην Ξηροκρήνη παιδιά από όλη τη Θεσσαλονίκη. Έτσι, όχι μόνο δεν θα αναβαθμιζόταν η περιοχή, αλλά είναι πιθανό να απομακρύνουμε εκατοντάδες οικογένειες από σχολεία κοντά στα σπίτια τους. Αυτό επισημάναμε στην πρώτη Επιτροπή και προτείναμε να υπάρξει κριτήριο εντοπιότητας, ούτως ώστε ένα σημαντικό ποσοστό των παιδιών στα ΔΗΜΩΣ να είναι από την περιοχή που εδράζεται το σχολείο. Το επόμενό μας βήμα ήταν να καταθέσουμε τροπολογία επί αυτού, ζητώντας επιπρόσθετα να υπάρξει μέριμνα και για τους εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στα προτεινόμενα για αναβάθμιση σχολεία. Η κυβέρνηση υιοθέτησε πλήρως το περιεχόμενο της τροπολογίας μας, ευτυχώς. Όμως άλλαξε το περιτύλιγμα, την κατέθεσε ως δική της, δυστυχώς. Είναι η πολλοστή φορά που η κυβέρνηση υιοθετεί τις προτάσεις μας, επιδιώκοντας να τις παρουσιάσει ως δικές της. Το έκανε με τις τράπεζες, την Golden visa, τα ασφάλιστρα υγείας, έχει προαναγγείλει ότι θα το κάνει για την υπαγωγή των νοσηλευτών στα βαρέα και ανθυγιεινά. Εμείς κρατάμε την πολιτική ουσία. Διότι πετύχαμε την επιλογή των παιδιών από την περιοχή πέριξ των σχολείων σε ποσοστό μέχρι και 60%, όπως και την προστασία των εκπαιδευτικών με μία μεταβατική ρύθμιση. *** Αρκεί όμως αυτή η αλλαγή ή η σύμβαση έχει και άλλα σοβαρά ζητήματα; Δεν έγινε μία ανοιχτή θεσμική κοινοβουλευτική διαδικασία με τη συμμετοχή των κομμάτων και των ενδιαφερομένων φορέων. Αυτή η διαφανής διαδικασία θα βοηθούσε να αποφύγουμε τις πελατειακές διαπραγματεύσεις, για παράδειγμα πού θα γίνουν τα σχολεία, αλλά και θα δημιουργούσε σχέσεις εμπιστοσύνης -όχι αμφισβήτησης. Δυστυχώς, για ακόμη μία φορά, βρεθήκαμε προ τετελεσμένων. Επίσης, δεν βλέπω να υπάρχει πρόνοια για τους μαθητές των συγκεκριμένων περιοχών που θα υποχρεωθούν να αλλάξουν την σχολική τους πορεία και να επιλέξουν άλλη σχολική μονάδα, καθώς θα υπάρχουν περιπτώσεις που θα χρειαστεί οι οικογένειες να επιβαρυνθούν με σημαντικά έξοδα μετακίνησης των παιδιών τους. Όπως για παράδειγμα στο Δήμο στην περιοχή του Ευόσμου. Ποιος εγγυάται ότι θα αποτραπούν φαινόμενα υπεραριθμιών; Ποιος εγγυάται ότι θα αποτραπούν φαινόμενα, στα οποία μαθητές προερχόμενοι από φτωχότερες οικογένειες και οι γονείς τους θα υποβληθούν στη βάσανο αναζήτησης απομακρυσμένης σχολικής μονάδας; Και το επισημαίνω αυτό έχοντας ζήσει την εμπειρία της πολύ μεγάλης αναποτελεσματικότητας και των καθυστερήσεων του παρελθόντος. Ακόμη, η αξιοποίηση δωρεών δεν μπορεί να γίνεται με τρόπο που ενισχύει τις ανισότητες, την αίσθηση αδικίας, που τροφοδοτεί έναν ιδιότυπο διαγκωνισμό μεταξύ σχολικών μονάδων και εκπαιδευτικών, για το ποιος θα είναι ο εκλεκτός. Σε κάθε περίπτωση, μία δωρεά δεν μπορεί να αποτελεί την κολυμβήθρα του Σιλωάμ για τα ευρύτερα εκπαιδευτικά προβλήματα κάθε περιοχής, αλλά να υπενθυμίζει διαρκώς την ανάγκη για ισόρροπη αντιμετώπιση των προβλημάτων της δημόσιας εκπαίδευσης. Με απλά λόγια, δεν γίνεται δίπλα σε ένα ανακαινισμένο Ωνάσειο Σχολείο να υπάρχουν σχολεία με σοβάδες που πέφτουν ή που διεξάγουν μαθήματα σε κοντέηνερ. *** Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι, είναι πράγματα που θα ήθελα να είναι αλλιώς σε αυτή τη σύμβαση. Όμως, ας σκεφτούμε, παρά τις αντιρρήσεις, αν πρέπει να προτάσσουμε τις ενστάσεις μας, να αναδεικνύουμε ως κυρίαρχες τις όποιες διαφωνίες μας, όταν υπάρχει ένα κοινωφελές ίδρυμα που, στην πράξη, θα βελτιώσει, με οικονομικούς πόρους και ένα σύγχρονο λειτουργικό πλαίσιο, το μέλλον 22.000 παιδιών και μάλιστα σε υποβαθμισμένες περιοχές. Ούτε έχουμε την απαίτηση από το ίδρυμα Ωνάση να σχεδιάσει και να αμβλύνει τις ανισότητες στην Παιδεία. Αυτή είναι η δουλειά του Υπουργείου Παιδείας. Και αν τα 22 Ωνάσεια σχολεία αποκτήσουν σήμερα ένα προβάδισμα έναντι των υπολοίπων σχολείων. Δουλειά του Υπουργείου είναι να ενισχύσει το δημόσιο σχολείο, να ακολουθήσει το παράδειγμά του, όπως και αυτό των υπόλοιπων προτύπων και πειραματικών, διεκδικώντας έτσι την ισότητα των ευκαιριών για όλα τα παιδιά. Με ισχυρά σχολεία για όλους. Δυστυχώς, έχουμε συμπληρώσει 6 χρόνια στην Παιδεία, όπως και στην Υγεία, με την ΝΔ στην διακυβέρνηση της χώρας. Και το μόνο έργο που έχει επιδείξει είναι κυρώσεις συμβάσεων και δωρεών, Πανηγυρίζοντας με τα χρήματα του Ιδρυμάτων Νιάρχου και Ωνάση. - Μία κυβέρνηση που δεν έχει σχέδιο, δεν πιστεύει στον εαυτό της, δεν πιστεύει στην Ελλάδα. - Μία κυβέρνηση που βγαίνει παγανιά και ζητιανεύει από κάποιο ξένο ισχυρό πανεπιστήμιο, μήπως κάνει κάποιο παράρτημα στην Ελλάδα, αντί να πιστέψει στο ελληνικό πανεπιστήμιο και να το ισχυροποιήσει. - Μία κυβέρνηση που παρακολουθεί ακόμη και τα ελληνικά ιδιωτικά σχολεία να περνούν σε χέρια μεγάλων ξένων funds λες και είναι εταιρίες ενοικιάσεως αυτοκινήτων. - Μία κυβέρνηση που δεν τολμά να κάνει όσα απαιτούνται για να κάνει ισχυρό το δημόσιο σχολείο. - Μία κυβέρνηση η οποία ψηφίζει νομοσχέδια στην επαγγελματική εκπαίδευση και τα κάνει κάδρα στον τοίχο να τα κοιτάει. - Μία κυβέρνηση της ατάκας, της επικοινωνίας, - Μία κυβέρνηση των χάρτινων γερμένων πύργων, Που μόλις έρχεται ένας διαγωνισμός Piza και μας αξιολογεί, Πέφτουν σαν τραπουλόχαρτα. Μία κυβέρνηση που δεν ηγείται, παρά μετράει τις ιδέες της σε δημοσκοπικές ζυγαριές και την αποτελεσματικότητα των δράσεων της στην παιδεία σε μονάδες αύξησης του ΑΕΠ. *** Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της ΝΔ, Η ιδεολογία που υπηρετείτε, Παρουσιάζει την παιδεία ως ένα αγώνα δρόμου. Και τα παιδιά θα πρέπει να προετοιμάζονται με όρους ταχύτητας, να κερδίσει ο πιο γρήγορος. Μήπως είναι κακό αυτό; Το μετάλλιο; Η πρωτιά; Η αριστεία; Όχι, δεν είναι. Έχει σημασία σε έναν αγώνα δρόμου ο πρώτος, ο δεύτερος, αυτός που θα πάρει το μετάλλιο. Αυτό δημιούργησε τους αγώνες, τους έδωσε ενδιαφέρον, βελτίωσε τις ανθρώπινες επιδόσεις. Όμως η παιδεία είναι πολλά παραπάνω από έναν αγώνα δρόμου. Ο μαθητής που μπαίνει στον εκπαιδευτικό στίβο, στην αφετηρία, στο σχολείο του, Δεν τρέχει μόνο: Ο μαθητής σκέφτεται, Ο μαθητής αισθάνεται, Ο μαθητής συνεργάζεται, Ο μαθητής διαδρά, Ο μαθητής νοιάζεται, Ο μαθητής μαθαίνει να υπηρετεί το κοινό καλό Ο μαθητής βοηθάει τον διπλανό του, Ο μαθητής αναπτύσσει αλληλεγγύη, ενσυναίσθηση, διάθεση για συλλογική προσφορά. *** Κύριες και κύριοι συνάδελφοι, Αν σε έναν αγώνα δρόμου ο αθλητής πέσει, κανείς συναθλητής του δεν θα σταματήσει να τον σηκώσει. Γι’ αυτό η παιδεία είναι πολλά παραπάνω από έναν αγώνα δρόμου. Γι’ αυτό, ενώ διαχωρίζουμε τα παιδιά με κινητικά προβλήματα σε ειδικούς αγώνες, δεν διαχωρίζουμε τα παιδιά με ειδικές μαθησιακές ανάγκες και επιδιώκουμε τη συμπερίληψη, την ένταξή τους στην τάξη, δηλαδή στην πραγματική κοινωνία. Εμείς πιστεύουμε στην κοινωνία της συμπερίληψης. Άλλωστε αυτό βλέπει στο βάθος του ορίζοντα ο κάθε σοσιαλδημοκράτης. Και η παιδεία είναι αυτή που χτίζει τις ανθρώπινες κοινωνίες. Από εκεί ξεκινούν όλα. *** Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, Το ΠΑΣΟΚ, στη διάρκεια της ιστορικής του διαδρομής έχει αποδείξει ότι δεν έχει δόγματα και προκαταλήψεις. Έχει όμως επίσης αποδείξει ότι πιστεύει σε μία παιδεία των ανοιχτών οριζόντων, της συμπερίληψης, των ανθρωπίνων ευαισθησιών. Μία παιδεία που θα κάνει τον κόσμο μας καλύτερο. Η βασική μας διαίρεση, σήμερα, είναι αυτή στη βάση του κέρδους. Η δημόσια παιδεία οφείλει να παραμένει ένα δημόσιο αγαθό. Και θα είμαι ειλικρινής, ενώ ακούω τους κυβερνώντες να το επικαλούνται, η παιδεία σήμερα δεν είναι ένας πραγματικός μοχλός κοινωνικής κινητικότητας. Έχει αποκτήσει ταξικά χαρακτηριστικά. Τα δημόσια σχολεία αφήνονται να απαξιώνονται. Η στροφή των γονέων στον ιδιωτικό τομέα τα τελευταία χρόνια είναι ραγδαία. Όχι γιατί έχουν γίνει πιο πλούσιοι - το αντίθετο. Γιατί θα κάνουν τα πάντα για να προσφέρουν στα παιδιά τους ένα καλύτερο μέλλον. *** Και απευθυνόμενος στους πολίτες, αυτούς που πίστεψαν ή εμπιστεύτηκαν αυτή την κυβέρνηση και βλέπουν σήμερα την παιδεία και την υγεία να επιβιώνουν με δωρεές και χρήματα της ευρωπαϊκής ένωσης, Θέλω ευθέως να τους πω ότι ανάμεσα σε μία παιδεία της αγοράς και μία παιδεία ακραία δογματική που υπερασπίζεται την αδράνεια, την στασιμότητα και την υπεράσπιση μονάχα οργανωμένων μικροσυμφερόντων, υπάρχουμε και εμείς που ονειρευόμαστε μια καλύτερη παιδεία για όλους, Μια παιδεία που θα θέτει τα παιδιά μας στο επίκεντρο, Μια παιδεία που θα στηρίζει τον εκπαιδευτικό να μπορεί να προσφέρει, να καινοτομεί, να δημιουργεί, Mία παιδεία που δεν θα έχει ως αξία της την αποστήθιση, αλλά μία παιδεία που θα σκέφτεται. Μια παιδεία που θα χτίζει τους πολίτες του αύριο με πηλό φτιαγμένο από αρχές, αξίες, ανθρωπιά, αλληλεγγύη, σεβασμό στον διπλανό μας.