ΤΕΛΙΚΩΣ ΠΟΙΟΣ ΤΟ ΕΙΠΕ ΤΟ «ΟΧΙ»;

 

Η καθημερινότητά μας αγαπητοί φίλοι, έχει γίνει πραγματική ρουτίνα σε όλους τους τομείς. Βεβαίως η έλλειψη πρωτοτυπίας  και φαντασίας κυριαρχεί και στην ενημέρωση. Θέλετε μερικά παραδείγματα; Αμέσως. Διαβάστε μερικούς «κλισεδάτους» τίτλους, που βλέπουμε σε όλα τα μέσα, έντυπα ή ηλεκτρονικά, αναλόγως του γεγονότος

·        Γράφει ο Χρήστος Μπολώσης

Βρέχει: Πνίγηκε η Αθήνα. Λίμνη η Θεσσαλονίκη. Μισισιπής η Λάρισα (εδώ παίζει τον ρόλο του ο Πηνειός που έγινε Μισισιπής.

Χιονίζει: Σε λευκό κλοιό η Ήπειρος.  Παρέλυσαν από τα χιόνια οι Συγκοινωνίες. Αλυσίδες  χρειάζονται και στο Σύνταγμα.

Χριστούγεννα και γενικώς γιορτές: Απλησίαστο το Χριστουγεννιάτικο (πασχαλινό, καθαροδευτεριάτικο  κ.λπ.) τραπέζι. Στα ύψη η γαλοπούλα (το αρνάκι, η λαγάνα, ο μπακαλιάρος, ο ταραμάς κ.λπ.).

Εθνικές Εορτές: Η Επανάσταση του 1821 ήταν το ξεσήκωμα του προλεταριάτου κατά της μπουρζουαζίας και των μονοπωλίων που ρουφούσαν …κ.λπ. Το «ΟΧΙ» στις 28 Οχτώβρη του ’40 το είπε ο Ελληνικός λαός στις 3 τα ξημερώματα στους Φασίστες…» κ.λπ.

Δεν θέλω όμως να σας κουράσω, αφού μπορείτε κι΄ εσείς να προσθέσετε άπειρα παραδείγματα, κατά περίπτωση.

Θα σταθώ, μέρες που είναι, στην περίπτωση της 28η Οκτωβρίου, που και πάλι θα ακούσουμε τα περί λαού και ΟΧΙ. 

Επειδή φέτος δεν είχα έμπνευση, είπα να σας παραθέσω τις σχετικές απόψεις τριών μεγάλων ανδρών:

α. Βιβλίο του Εμμανουέλε Γκράτσι, τότε πρέσβεως της Ιταλίας στην Αθήνα «Η αρχή του τέλους». Εκδόσεις «Εστίας», 1980 σελ. 284:

«…Επιτέλους το κουδούνισμα ξύπνησε τον ίδιο τον Μεταξά, ο οποίος έκανε την εμφάνισή του σε μία μικρή πόρτα υπηρεσίας και αναγνωρίζοντάς με διέταξε το φρουρό να με αφήσεις να περάσω. Ο δύο συνοδοί μου, έμειναν στο δρόμο περιμένοντας με έξω από την καγκελόπορτα. Ο Μεταξάς είχε φορέσει μία σκούρη μάλλινη ρόμπα από τον γιακά της οποίας φαινόταν ένα μετριότατο βαμβακερό νυχτικό. Μου έσφιξε το χέρι, με έβαλε μέσα και με άφησε να περάσω σε ένα μικρό σαλόνι, το συνηθισμένο σαλονάκι μιας μικροαστικής εξοχικής βιλλίτσας. Αυτό το περιβάλλον αλλά Guido Gozzano (σημείωση: Ιταλός ποιητή και συγγραφέας κύριος εκπρόσωπος της απαισιοδοξίας) με τα κακόγουστα «καλά» του πράγματα μ’ έκανε ν΄ αναλογιστώ προς στιγμήν με  κάποιο κρυφό πικρό χαμόγελο την Βίλλα  Τορλόνια (σημείωση: Βίλλα που ανήκε στο τραπεζίτη Τορλόνια και την οποία χρησιμοποίησε ως κατοικία ο Μουσολίνι για περίπου είκοσι χρόνια). Μόλις καθίσαμε του είπα ότι η κυβέρνηση μου, μού είχε αναθέσει να του κάνω μία άκρως επείγουσα ανακοίνωση και χωρίς άλλα λόγια του έδωσα τον κείμενο. Ο Μεταξάς άρχισε να το διαβάζει. Τα χέρια που κρατούσαν το χαρτί έτρεμαν ελαφρά και μέσα από τα γυαλιά έβλεπα τα μάτια να βουρκώνουν, όπως συνήθιζε, όταν ήταν συγκινημένος. Όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο και μου είπε με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή ‘’Alors c’ est la guerre’’ (λοιπόν έχουμε πόλεμο).  Του απήντησα, ότι δεν ήταν διόλου έτσι κατ’ ανάγκην και ότι μάλιστα η Ιταλική Κυβέρνηση ήλπιζε ότι η Ελληνική Κυβέρνηση, θα εδέχετο τα αιτήματά της και θα άφηνε να περάσουν ελεύθερα τα ιταλικά στρατεύματα, τα οποία θα άρχιζαν τις μετακινήσεις τους την έκτη πρωινή….».

Τώρα μερικοί θα σκεφθούν: «Και τι ήξερε ο Γκράτσι; Αφού η τηλεόραση   τα  λέει αλλιώς» και θάχουν και… δίκιο.

β. Βιβλίο του Παναγιώτη Κανελλόπουλου, πολιτικού κρατουμένου του καθεστώτος Μεταξά «Τα χρόνια του Μεγάλου Πολέμου 1939-1944». Προσφορά της εφημερίδος «Η Ελλάδα αύριο», τον Οκτώβριο του 2012, σελ. 19.   Πρώτη έκδοση 1964 στην Αθήνα.

«……Πρέπει να είμεθα χωρίς άλλο ευγνώμονες εις τον Ιωάννην Μεταξά, διότι είπε, ολομόναχος εις το σκοτάδι της νυκτός το μέγα ‘’Όχι’’. Λέγουν όσοι αντικρίζουν με εμπάθεια και αυτά τα ανάγλυφα γεγονότα της ιστορίας, ότι το ‘’Όχι’’ δεν το είπε Μεταξάς, ότι το είπεν  ο Ελληνικός Λαός. Ναι το είπε ο Ελληνικός Λαός, αλλά αφού το είχε ειπεί ο Μεταξάς. Ο ατυχής και συμπαθής Emanuele Grazzi, εκτελών εντολήν που δεν του άρεσε διόλου (βλέπε το βιβλίον του: Il principio della fine,  Ρώμη 1945) εξύπνησε την 3ην πρωινή τον Μεταξά και όχι τον Ελληνικό Λαό.  Εάν έλεγε ο Μεταξάς ‘’Ναι’’,  πώς θα έλεγε ‘’Όχι’’ ο Ελληνικός Λαός, που θα ξυπνούσε αργότερα……»

Άντε τώρα να του ξηγάς του Κανελλόπουλου. Και άντε και του τα εξήγησες, σάμπως θα τα καταλάβει;

γ. Συνέντευξη του Μίκη Θεοδωράκη στην Έλενα Ακρίτα για το «Κανάλι της Βουλής»,  στις  8 Ιανουαρίου 2000, στα πλαίσια  της εκπομπής «Φώτα Πορείας».

«….. Είμεθα φλογεροί πατριώτες. Όλοι οι Έλληνες. Και όταν έγινε ο πόλεμος, πρώτη φορά πήγαιναν παιδιά τραγουδώντας στον πόλεμο. Δεν ξανάγινε αυτό. Ήταν ένα πανηγύρι ο πόλεμος. Τότε λοιπόν εγώ, για την Ελλάδα, σχημάτισα μέσα μου μια εικόνα μεταξύ γυναίκας και ιδέας. Η Αθηνά ήτανε ίσως μέσα. Ήτανε ο απώτερος τέλειος σκοπός μέσα μου. Και έτσι, αυτό αγάπησα. Διψούσα τότε για να πάω να πολεμήσω εναντίον των Ιταλών. Ο Μεταξάς είπε ΟΧΙ, η κυβέρνηση είπε ΟΧΙ, μαζί κι’ εγώ……» .

Άλλος από δω που δεν ξέρει τι του γίνεται! Άκου ο Μεταξάς είπε ΟΧΙ;…

– Για το «Δρομοκαΐτειο» καλά πάω πατριώτη; 

Χρόνια πολλά Έλληνες. Χρόνια πολλά στο Έθνος των Ελλήνων.

★ Άκρως ενδιαφέρουσα σημείωση από άρθρο του κ. Κώστα Ασημακόπουλου, από την ιστοσελίδα «Έθνος» της 28-10-2023, με τίτλο: «O μύθος του «ΟΧΙ»: Στην πραγματικότητα δεν το είπε ο Μεταξάς αλλά το έγραψε διευθυντής αθηναϊκής εφημερίδας»

Γράφει ο κ. Ασημακόπουλος:

Στην πραγματικότητα ο Μεταξάς είπε τη φράση «λοιπόν έχουμε πόλεμο» δίνοντας έμμεση άρνηση προς τον Ιταλό πρεσβευτή ο οποίος και αποχώρησε άπρακτος. Η συνέχεια γνωστή. Πολύ πριν λήξει το τελεσίγραφο η ιταλική αεροπορία χτυπά ελληνικές πόλεις, μεταξύ αυτών και την Πάτρα και μάλιστα δύο φορές σκοτώνοντας περισσότερους από 50 αμάχους που στην πλειοψηφία τους βρίσκονται στο δρόμο.

Και αφού δεν είπε ο Ιωάννης Μεταξάς το «ΟΧΙ», τότε ποιος το είπε; Στην πραγματικότητα η απάντηση του «ΟΧΙ» παγιώθηκε στη συνείδηση όλων των Ελλήνων 48 ώρες αργότερα από το τελεσίγραφο του Γκράτσι…

Ήταν ο τίτλος του άρθρου του εκδότη και διευθυντή της εφημερίδας «Ελληνικόν Μέλλον» Νίκου Π. Ευστρατίου ο οποίος θεωρούνταν μία από τις σημαντικότερες μορφές της εποχής. Έγραφε στην πρώτη παράγραφο ο Ευστρατίου:

Το φύλλο «Ελληνικόν Μέλλον» στις 30 Οκτωβρίου 1940 με το περίφημο «ΟΧΙ» ως τίτλος του άρθρου του Νίκου Π. Ευστρατίου που έγινε σύμβολο και το πήραν στις συνέχεια όλες οι εφημερίδες.

«Η Ελλάς εδέχθη ένα τελεσίγραφον. Και έδωσεν μίαν απάντησιν. ΟΧΙ. Της εζητήθη να παραβιάση την ουδετερότηταν της. Απήντησεν: ΟΧΙ. Της ηξιώθη να παραβή τον λόγο της. Τα χείλη της εκινήθησαν αυτομάτως. Και απήντησεν: ΟΧΙ», γράφει στο επικό άρθρο του ο Νίκος Π.Ευστρατίου. Το άρθρο με τον τίτλο του έγινε σημαία. Η μία μετά την άλλη οι εφημερίδες παρά τον έντονο ανταγωνισμό υιοθετούν το «ΟΧΙ» ως απάντηση και σύμβολο της αντίστασης των Ελλήνων κατά των Ιταλών.

·        Όταν πηγαίναμε μαζί σχολείο που έλεγε και ο Πασχάλης και εκσφενδονίζαμε καμιά πέτρα,  η οποία αναιδώς κατέβαζε κάνα τζάμι, ο δάσκαλος ρωτούσε: «Ποιος το έκανε αυτό;» ο δράστης αναλάμβανε την ευθύνη με συνέπεια να… φάει της χρονιάς του. Τώρα, ας πούμε σε κάποιο υπουργείο  γίνεται ο κλέψας του κλέψαντος,  οι φραπέδες πάνε κι΄ έρχονται, οι ανακρίσεις προσπαθούν να βάλουν το μαχαίρι στο κόκαλο, ο υπουργός αναλαμβάνει την ευθύνη, τιμωρείσαι κάνας εισηγητής β΄ και πάμε για φρέσκα. Προχθές η ΑΕΚ, διασυρθείσα, εισέπραξε δύο τεμάχια από τον ΠΑΟΚ μέσα στο γήπεδό της και ο προπονητής  ανέλαβε την ευθύνη. Και λοιπόν; Τι θα πει αυτό; Μπορεί να εξηγηθεί με απλά Ελληνικά; Φυσικά είναι αντιληπτό ότι σημαίνει «ξέρετε εγώ έκανα λάθη διότι δεν εφάρμοσα το 4-4-2 ή το 2-2-3-3 ή ο «σύστημα πλημμύρα» και μας βρήκε μπόσικους ο Κωνσταντέλιας και τα υπόλοιπα τα ξέρετε. Εν τάξει και το σφάλειν ανθρώπινο,  αρκεί οι σφαλιάρες, όταν μάλιστα είναι και σβουριχτές όπως η προχθεσινή, να πιάνουν τόπο. Διότι με δυό τρία ακόμα «αναλαμβάνω την ευθύνη» πέταξε και το πρωτάθλημα και το κύπελλο.

·        Ο δρόμος, εκτός  από την δική του ιστορία, είχε και πολύ κίνηση. Γι΄ αυτό σταμάτησα στην άκρη το αυτοκίνητο, άναψα τα «αλάρμ»  και λέω στο στεφάνι μου «πήγαινε να πάρεις κανένα ξηροκάρπι,  που ωφελεί και στον προσάτη» (νάτα και  τα προσωπικά δεδομένα). Κάτι μουρμούρισε, κάτι σαν «όλο στο φαΐ έχεις στο νου σου», αλλά πήγε και σε λίγο γύρισε μ’ ένα σακουλάκι. Στο σπίτι διαβάζω την μικρή ταμπελίτσα και παγώνει το αίμα μου: «Αράπικο φιστίκι ελληνικό». Τρελάθηκα. Αμέσως πήγα  στο γραφείο του Παραρτήματος της ΚιΓΕΑΚΡΟ (Κίνηση  για την Ειρήνη, τον Αφοπλισμό, κατά του Ρατσισμού και της Ομοφοβίας) που είναι στη γειτονιά μου και κατήγγειλα το γεγονός. Αμέσως ειδοποιήθηκαν καμιά δεκαριά ακτιβιστές και πάμε στο ξηροκαρπάδικο, και αρχίζουμε να το πετροβολούμε, ώσπου του κατεβάζουμε την βιτρίνα και το κάνουμε καλοκαιρινό. Μετά, γράψαμε ένα ψήφισμα προς όλους τους φορείς και τις  συλλογικότητες, απαιτώντας τα φιστίκια  να μετονομασθούν σε «μελαχρινά». Ένας-δυό που πήγαν να διαμαρτυρηθούν, τους πλακώσαμε δημοκρατικότατα στο ξύλο. Μετά, πήγαμε στο σουβλατζίδικο του Παντελή και πλακωθήκαμε στα σουβλάκια και στις μπύρες. Ε πώς! Οι αγώνες θέλουν και καλοπέραση.

·        Στην παραλία της Θεσσαλονίκης υπάρχει μία μαρμάρινη πλάκα που γράφει: «Μνήμη των μαχητών του ΕΛΑΣ, που απελευθέρωσαν τη Θεσσαλονίκη  από τα Ναζιστικά στρατεύματα κατοχής στις  30 Οκτωβρίου 1944». Συγκλονίστηκα. Δεν το ήξερα και βάλθηκα να ψάχνω να βρω ποια μάχη έγινε  εκείνες τις μέρες μεταξύ ΕΛΑΣ και Ναζί, συνέπεια της οποίας ήταν η απελευθέρωση της Νύμφης του Θερμαϊκού. Δεν βρήκα κάτι. Το μόνο που βρήκα είναι ότι τα Γερμανικά στρατεύματα Κατοχής «εξεκκένωσαν», δηλαδή αποχώρησαν ήσυχα και ανεμπόδιστα, την Θεσσαλονίκη στις 30 Οκτωβρίου. Άρα ο ΕΛΑΣ απελευθέρωσε την ήδη απελευθερωμένη Θεσσαλονίκη. Έτσι είναι όταν την ιστορία την γράφουν  κομμουνιστές δήμαρχοι, την συντηρούν κομμουνιστές δήμαρχοι και τους το επιτρέπουν συντηρητικοί (λέμε τώρα) κυβερνώντες και συντηρητικοί (ξαναλέμε τώρα)  υπουργοί εσωτερικών. Εγώ όμως να ρωτήσω κάτι και απάντηση δεν περιμένω. Γιατί ο ΕΛΑΣ δεν απελευθέρωσε την Θεσσαλονίκη νωρίτερα και άφησε να περάσουν κοντά τέσσερα  χρόνια και οι Θεσσαλονικείς, αλλά και η γύρω περιοχή, να υποφέρουν κάτω από τη μπότα του κατακτητού;  Δεν μπορεί κάποιον λόγο θα είχαν. Ο σοβαρότερος πρέπει να ήταν, μάλλον το ότι περίμεναν πρώτα να φύγουν οι Γερμανοί και μετά να απελευθερώσουν την Συμπρωτεύουσα, οπότε αξίζουν μία μαρμάρινη πλάκα.

Τα πρόβατα. Οι άνθρωποι απηύδησαν;

Ά μα να σου πω!

Του Ηλία Μακρή στην «Καθημερινή» της 22-10-25

Τόμοι ολόκληροι γράφτηκαν για τον Διονύση Σαββόπουλο με αφορμή (όχι με την ευκαιρία που έγραψαν μερικοί ανόητοι. Ο θάνατος δεν είναι ευκαιρία για οτιδήποτε), τον θάνατό του.

Πολλοί είπαν «ήταν της γενιάς μας». Αμ εμείς τι να πούμε; Εμείς που γεννηθήκαμε λίγο πριν ή λίγο μετά απ΄ αυτόν; Εμείς  που ακούγαμε εκστασιασμένοι το «Μη μιλάς άλλο γι’  αγάπη» ή την «Συννεφούλα» ή «τα κορίτσια που πηγαίνουν δυο-δυό» ή πολύ αργότερα, τον συγκλονιστικό και τόσο αληθινό στίχο:

Πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά
έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα
και μας κοιτάζουν με μάτια σαν κι αυτά
όταν ξυπνούν στις δύο η ώρα

Και κάπου εκεί στο 2020, είδε το φως το «Ας αρχίσουν οι χοροί». ΤΟ τραγούδι αυτό έγινε και αντικείμενο σχοινοτενών αναλύσεων (άλλο που δεν ήθελαν οι αναλυτές…) για το τι ακριβώς εννοούσαν οι στίχοι του. Μερικοί είπαν ότι η στροφή «Τότε η Έλενα η χορεύτρια σκύβει στη μεριά του Τάσου», αναφερόταν στον ποδοσφαιριστή Τάσο Μητρόπουλο και την ηθοποιό Έλενα Ναθαναήλ, που τότε ήσαν ζευγάρι. Πάντως όπου και αν αναφερόταν, όταν με την λήξη των Ολυμπιακών ακούστηκε στο ΟΑΚΑ, γκρεμίστηκαν τα τσιμέντα ιδίως όταν ακούστηκε το «Εθνική Ελλάδος γειά σου», μια και ήταν πρόσφατη η κατάκτηση του Γιούρο από την Εθνική μας ομάδα ποδοσφαίρου.

Υπάρχουν πολλά με τα  οποία μπορεί κανείς να διαφωνεί με τον Σαββόπουλο. Άλλος χαιρόταν να τον βλέπει στις συγκεντρώσεις της ΕΦΦΕ να αριστεροφέρνει και άλλος ενθουσιαζόταν όταν τον έβλεπε τυλιγμένο με την Ελληνική σημαία να ψυχαγωγεί τους Έλληνες στρατιώτες στις μονάδες τους. 

Ίσως γι΄ αυτό όλοι τον αισθανόμαστε δικό μας.

Καλό ταξίδι Διονύση Σαββόπουλε.

Καλό ταξίδι «δικέ μας» Νιόνιο

Ζήτω το Έθνος των Ελλήνων