ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΙΑΜΑΤΙΚΩΝ ΠΗΓΩΝ ΚΑ;Ι ΛΟΥΤΡΟΠΟΛΕΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΣΕ ΛΟΥΤΡΟΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

 

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΑ ΛΟΥΤΡΑ ΤΗΣ ΚΥΘΝΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΕΠΙΣΤΙΜΟΝΙΚΟΥ ΜΑΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΜΑΝΩΛΗ ΚΟΖΑΔΙΝΟΥ 15/9/2025  

Ιαματικά Λουτρά Κύθνου: Ιστορικό και Τρέχουσα Κατάσταση

 

Ιστορικό

 

Τα ιαματικά λουτρά της Κύθνου χρονολογούνται από τον 19ο αιώνα. Οι πηγές τους ήταν γνωστές από την αρχαιότητα και αναγνωρίστηκαν επίσημα για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες τη δεκαετία του 1830. Το 1857 ολοκληρώθηκε το συγκρότημα λουτρών, σχεδιασμένο από τον αρχιτέκτονα Christian Hansen, ενώ αργότερα προστέθηκε νεοκλασικό κτήριο από τον Ernest Ziller.

 

 Ας σημειωθεί ότι την εποχή έναρξης λειτουργίας των λουτρών Κύθνου εξάσκησε σε αυτά γιατρός με μόνιμη απασχόληση και δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό της εποχής «Ασκληπιός» σπάνια σχετική επιστημονική μελέτη κλινικής αποτελεσματικότητας. 

Στην περιοχή λειτούργησε επίσης από το 1951 ξενοδοχείο του ΕΟΤ για τη φιλοξενία επισκεπτών.

 

Χημική Σύνθεση

 

Οι κύριες πηγές περιλάμβαναν:

 

1. Αγίων Αναργύρων – Θερμοκρασία ~38°C, κυρίως χλωριούχο νάτριο, μαγνήσιο, άλλα ιχνοστοιχεία, μέτρια ραδιενέργεια.

 

2. Κάκαβος – Θερμοκρασία ~52°C, σιδηρούχο και αλκαλικό νερό με ιόντα ιωδίου, βρωμίου και χλωρίου, άλλα ιχνοστοιχεία, ασθενής ραδιενέργεια.

 

Θεραπευτικές Ενδείξεις

 

Όταν λειτουργούσαν, τα λουτρά ενδείκνυνταν για:

 

Ρευματολογικές και αρθριτικές παθήσεις

Γυναικολογικές διαταραχές

Νευρολογικές και ψυχοσωματικές παθήσεις.

 

Τρέχουσα Κατάσταση

 

Το ξενοδοχείο «Ξενία» Λουτρών Κύθνου έκλεισε το 1999 ενώ οι λουτήρες του υδροθεραπευτηρίου λειτούργησαν εποχιακά με ελάχιστο προσωπικό για λίγα ακόμη χρόνια.

Το υδροθεραπευτήριο και το παρακείμενο ξενοδοχείο του ΕΟΤ εντάχθηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ το 2013 και το 2022 τα ακίνητα παραχωρήθηκαν σε ισραηλινό επιχειρηματία για 99 χρόνια, έναντι 2,8 εκατ. ευρώ, μέσω ΕΤΑΔ. Ο διαγωνισμός είχε τιμή εκκίνησης τα 1,2 εκατ. ευρώ (!!!).

 

Πέρα από την περίφραξη του χώρου και την εκπόνηση μακέτας του έργου, δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα καμία αξιόλογη εργασία. Οι αιτίες που προβάλλονται για να δικαιολογηθεί η καθυστέρηση είναι οι προδιαγραφές πολιτιστικής προστασίας των ιστορικών κτιρίων, η αναθεώρηση της αρχικής μελέτης, η έλλειψη υποδομών, τα διαδικαστικά εμπόδια. 

Οι φήμες περί δήθεν βακτηριολογικής μόλυνσης των πηγαίων υδάτων δεν στηρίζονται σε καμία ειδική μελέτη και, σε κάθε περίπτωση, ο τακτικός έλεγχος του βακτηριολογικού κινδύνου είναι υποχρεωτικός για κάθε εγκεκριμένο ιαματικό κατάστημα. Σε περίπτωση που αποδεικνυόταν κάποια συστηματική βακτηριολογική ρύπανση θα έπρεπε ο διαχειριστής του έργου να προβεί σε βαθειά γεώτρηση και να αντλήσει τα ιαματικά νερά από βάθος που δεν επηρεάζεται από την επιφανειακή ρύπανση.

 

 Ας σημειωθεί ότι ο συγκεκριμένος επενδυτής στερείται οποιασδήποτε εμπειρίας στον τομέα της ιαματικής θεραπείας και γενικότερα του τουρισμού: η προηγούμενη επιχειρηματική του εμπειρία περιορίζεται στην διεθνή χονδρική εμπορία και διανομή τροφίμων. 

 

Έχει ανακοινωθεί ότι σημαντικές εργασίες θα ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο του 2025, του οποίου ήδη διανύουμε το τέλος. Ίδομεν.

 

Κατά συνέπεια των παραπάνω οι ιαματικές πηγές της Κύθνου δεν αξιοποιούνται ακόμη επισήμως και οι επισκέπτες του νησιού που ενδιαφέρονται προσπαθούν να ωφεληθούν μόνο λουόμενοι στο σημείο εκροής του Κάκαβου στην θάλασσα. Ενδέχεται μάλιστα η ανάμειξη του Κάκαβου με το θαλασσινό νερό να αυξάνει το θεραπευτικό αποτέλεσμα χάρη στην μείωση της θερμοκρασίας και την ανάμειξη με το θαλασσινό αλάτι. Η διαμόρφωση επομένως του σημείου εκροής δεν θα πρέπει να παρεμποδίσει την χρήση του από τους επισκέπτες.

 

Προοπτικές Ανάπτυξης

 

Σε κάθε περίπτωση υπάρχει δυνατότητα αναβίωσης του ιαματικού τουρισμού στην Κύθνο υπό προϋποθέσεις:

 

Ολοκλήρωση των σχεδιαζόμενων έργων ανακαίνισης και υποδομών

Δημιουργία νέων υπηρεσιών υδροθεραπείας και τουρισμού

Προβολή της περιοχής ως προορισμού ιαματικού τουρισμού.

Νομικό και οικονομοτεχνικό έλεγχο της σύμβασης εκχώρησης.

 

Δημιουργία μουσείου θερμαλισμού στο ιστορικό κτίριο, δεδομένου ότι πρόκειται για το πρώτο ιαματικό κατάστημα της νεότερης Ελλάδας.

 

Συνδυασμό της υδροθεραπείας με δραστηριότητες σωματικής άσκησης (πεζοπορία), βοτανοθεραπεία, κατανάλωση τοπικών διατροφικών προϊόντων (μέλι, τυρί), επίσκεψη στο σπήλαιο Καταφύκι και τα άλλα αξιοθέατα του νησιού.

 

Η υψηλή θερμοκρασία της πηγής Κάκαβος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την θέρμανση του ξενοδοχείου κατά τους χειμερινούς μήνες καθώς και μικρών θερμοκηπίων στον περίβολο των εγκαταστάσεων.

 

Η γεωγραφική εγγύτητα της Κύθνου με το λιμάνι του Λαυρίου αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα προσβασιμότητας όλο τον χρόνο καθώς και κίνητρο για την παρουσία γιατρού και λοιπού ειδικευμένου προσωπικού με μερική τουλάχιστον απασχόληση.