Ποιος θα τολμήσει να καταργήσει την υποδοχή, με τιμές αρχηγού κράτους, στο «Άγιο Φως»;

Του Γιάννη Σιδέρη 

Πολύς λόγος και φέτος περί του «Αγίου Φωτός», σε μια κοινωνία που έχει λύσει τα υπόλοιπα και διαλέγεται περί του φύλου των αγγέλων.

Δεν γνωρίζουμε αν είναι «υπερκόσμιο φως», αν είναι «λευκογάλανες οριζόντιες, ταινιώδεις αστραπές», «περιστρεφόμενες ανταύγειες», «κινούμενες φλόγες άγνωστης προέλευσης», κατά πως  λέγεται, ή απλώς αν συμβολίζει τη μεταφορά του φωτός από την άσβεστη καντήλα  που καίει εντός του «Παναγίου Τάφου». 

Ούτως ή άλλως η παρουσία του λεγόμενου «Αγίου Φωτός», είναι μια ισχυρή παράδοση, που χρονολογείται από το 9^ο αιώνα, και συνεχίζεται αδιάλειπτα και αδιατάρακτα, ριζωμένη στις δοξασίες των πιστών.

Το πρόβλημα αναδύθηκε αυτή τη φορά χάρη στην σπουδή των συριζαίων βουλευτών, οι οποίοι αφού ψηφίζουν όσα κατήγγειλαν πριν δύο μόλις χρόνια, προσπαθούν να φιλοτεχνήσουν την καταρρακωμένη αριστερή τους ταυτότητα, όχι καταγγέλλοντας, την –  και σε αυτό – υποταγμένη κυβέρνησή τους, αλλά ενασχολούμενοι περί της φύσεως του φωτός!

Δεν κατόρθωσαν πάντως να μας διαφωτίσουν περί αυτού: Ο κ. Μάκης Μπαλαούρας ας πούμε, που το χαρακτήρισε παγανισμό, ή η κα Φωτεινή Βάκη, η οποία, αν και καθηγήτρια φιλοσοφίας, εχάθη στα επιχειρήματά της, προκειμένου να υπερασπιστεί τον κ. Μπαλαούρα, λέγοντας: «Όσοι λοιδορούν τον Μπαλαούρα διότι απεκάλεσε παγανιστικό το έθιμο του Αγίου Φωτός, ας ανατρέξουν στον Κοραή, ο οποίος στα Ατακτα, το αποκαλεί "ψευδοθαύμα" που πιστεύουν "ολίγοι ίσως τινές δια μωρίαν και άλλοι δι' αισχροκέρδειαν"».

Χαθήκαμε στις έννοιες. Κατ’ αρχάς δεν είναι παγανισμός. Οι πιστοί δεν αντιμετωπίζουν το φως ως αυθύπαρκτη Θεότητα, αλλά ως «εργαλείο» της Θεότητας στην οποία πιστεύουν (αλλά και παγανιστικό να ήταν: η καθαρτήρια φωτιά είναι ιερή τελετουργία από την αυγή της ανθρωπότητας και δεν «ξεπετιέται» απαξιωτικά με ένα «είναι παγανιστικό έθιμο»). Κατά δεύτερον, το να είναι ψευδοθαύμα δεν αποτελεί επιχείρημα. Δηλαδή αν ήταν πραγματικό θαύμα θα δικαιολογείτο η έλευσίς του με τιμές αρχηγού κράτους; 

Από τον καιρό της ειρωνείας ως τώρα

Σαν να πέρασαν δεκαετίες και όχι μόνο πέντε χρόνια, από το 2012 που ο νυν υπουργός Νίκος Παππάς, έγραφε εξυπνακίστικα στο twitter: «Με τιμές αρχηγού κράτους ήρθε το άγιο φως. Με ρωτάει η γυναίκα μου αν θα κάνει και δηλώσεις».

Έγιναν έκτοτε πολλά, ο κ Παππάς είναι εξουσία, κατοικοεδρεύει εν Μαξίμω, και δεν μας ενημέρωσε, τώρα που έρχεται με την δική του κυβέρνηση ο… αρχηγός κράτους, αν τις δηλώσεις του θα τις απομαγνητοφωνήσουν ώστε να ενημερωθεί το πανελλήνιο.    

Η έλευσις του λεγόμενου «Αγίου Φωτός με αεροσκάφος και με τιμές αρχηγού κράτους δεν είναι παραδοσιακό έθιμο. Είναι μια καινοφανής συνήθεια που ξεκίνησε εν έτι 1988 με πρωτοβουλία ενός τουριστικού πράκτορα της Θεσσαλονίκης (Ιάκωβου Οικονομίδη, και την συνεργασία της Ολυμπιακής. Ως τότε ήταν καθαρά εκκλησιαστική υπόθεση. Την ιδέα να έρθει με τιμές αρχηγού κράτους, λέγεται ότι την είχε ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Χρήστος Σαρτζετάκης. Οταν το πρακτορείο σταμάτησε για δικούς του λόγους, ανέλαβε το κράτος του ΠΑΣΟΚ να το συνεχίσει, μετά το κράτος της ΝΔ, και τώρα το κράτος του ΣΥΡΙΖΑ!

Οι αντιρρήσεις είναι λάθος να εστιάζονται στη φύση του Φωτός, αν είναι πραγματικό ή ψευτοθαύμα (αφορά μόνο τους πιστούς) ή στα «έξοδα». Είναι αστείο το επιχείρημα των εξόδων, γιατί αυτά είναι μηδαμινά. Όταν ένα επαγγελματικό σωματείο αστυνομικών μπορεί να αναλάβει την μεταφορά του, πόσο μάλλον το κράτος.

Το πρόβλημα είναι η εκκοσμίκευση και κρατικοποίηση μιας θρησκευτικής τελετουργίας:

Ενα κοσμικό κράτος δεν μπορεί να εγκολπώνεται και να ανάγει σε δική του κυβερνητική δραστηριότητα, τις λειτουργίες ενός θρησκευτικού δόγματος, ασχέτως αν αυτό είναι επικρατούσα θρησκεία. 

Το γεγονός επίσης, θα έπρεπε να ενδιαφέρει πρωτίστως τους πιστούς. Να τους προσβάλει αυτή η ευτελής εκκοσμίκευση ενός γεγονότος που οι ίδιοι θεωρούν ιερό και μυστηριακό, εκπορευόμενο εκ Θεού τους. Πολύ περισσότερο που αυτός ο Θεός τους – ο γιος του ξυλουργού – κήρυξε την απλότητα, εις αντίθεσιν πάσης λαμπρότητας της κοσμικής εξουσίας.

Το κυβερνητικό αεροσκάφος, με το «Άγιο Φως», αναμένεται να αφιχθεί στις 18.30 στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», όπου θα πραγματοποιηθεί ειδική τελετή για την υποδοχή του, ενώ θα συνοδεύεται από πλειάδα πολιτικών και θρησκευτικών εκπροσώπων.

Αυτή ώσμωση κρατικής και θρησκευτικής εξουσίας, και οι επίσημες τελετές, αποτελούν μια αναχρονιστική αστειότητα, ασχέτως του τι είναι το Φως. Ομως η κατάργησή της αφαιρεί ψήφους. Ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν στάθηκε άξιος να το κάνει. Ποιος θα το τολμήσει;

http://www.liberal.gr